10 Onmisbare Tips bij het maken van een (Short)Film
Geschreven door: Enrique Koch, founder Koch Audio Visueel
Datum: juli 2024
Binnen een half jaar een fictie-shortfilm maken, in m’n eentje, wat een uitdaging! Ik kreeg de opdracht om een solo shoot te doen en pakte deze met beide handen aan. Natuurlijk kwam ik behóórlijk wat obstakels tegen. Hieronder staan er een aantal op een rij in de vorm van tips, zodat jij er wat aan hebt!
ii
Wat is een solo shoot?
Een solo shoot is eigenlijk een ‘eenmansfilm’ en kan op amateuristisch of juist op heel professioneel niveau worden uitgevoerd. Het ligt aan de motivatie en de stijl van de filmmaker, maar ook aan de werkwijze van de maker. Elke filmmaker is uniek; de één gaat voor ‘goed genoeg’ en de ander gaat er volledig voor. Ik ben er persoonlijk één van de laatste categorie, dus het was voor mij een intensieve periode. Door allerlei obstakels die me tegemoet kwamen te overwinnen, heb ik er een mooie film aan overgehouden: Somewhere I Belong. De grootste algemene tip is dan ook: Geef Niet Op!
ii

ii
1. Begin op tijd met de verhaallijn
Laten we bij het begin starten; het verhaal, de storyline. Naar mijn ervaring is het slim om op tijd te beginnen met het bedenken van een verhaal. Het begint allemaal met een idee. Dit kan bijvoorbeeld in je opkomen door een bron van inspiratie, een ervaring of een interesse. Als je eenmaal een idee (of meerdere) hebt, denk er dan ook oneindig over na, pas het aan, voeg stukken samen, zet het einde eens aan het begin, enzovoorts. Het kan helpen om het gewoon tijd te geven, er over na te denken terwijl je andere (fysieke) dingen doet of er met mensen over te praten.
Zelf heb ik één jaar gedaan over het bedenken van een verhaallijn. Omdat het verhaal ook persoonlijk is, was het een ingewikkeld proces en een chaos aan ideeën. Veel is geschrapt en pas aan het begin van de 6 productiemaanden begon ik aan het script. Kortom: Neem De Tijd!
ii
2. Zorg voor financiering
Als je je verdiept in de filmwereld zal je al snel merken dat filmmaken (veel) geld kost. Als je er als solo shooter alleen voor staat, kan het lastig zijn om de nodige kosten te dekken. Er zijn echter wél verschillende manieren om de financiering rond te krijgen. De eerste en (naar mijn mening) beste aanpak is het opzetten van een crowdfunding, ookwel publieksfinanciering genoemd. Dit is eigenlijk een inzamelingsactie voor jouw project. Het is online makkelijk op te zetten én te delen met vrienden, familie en bekenden. Gebruik je netwerk om zo (een deel van) de kosten van je film te dekken.
Andere vormen om financiering te krijgen zijn bijvoorbeeld subsidies of sponsordeals en denk ook aan deals met locatiehouders, cateraars, enz. in ruil voor een plekje in de aftiteling om kosten te besparen. Ik zou adviseren om als solo shooter zoveel mogelijk kosten te besparen, in plaats van heel veel moeite te steken in nóg meer financieren. Dit heeft mij ook enorm geholpen!
ii

“Zorg dat je dingen tijdig regelt, wacht niet tot het laatste moment en werk waar mogelijk in voren.”
ii
3. Plan ruim
Plan ruim, voor zover dat kan. Uit ervaring weet ik dat tijd schaarste kan zijn in een drukke periode waarin veel moet gebeuren. Het is daarom belangrijk (ook als je denkt dat je er niet goed in bent) dat je een planning maakt. Ik heb voor mijn periode van 6 maanden per maand een dagplanning gemaakt, zodat ik elke dag weet wat ik moet doen om alles op tijd af te krijgen. Werk waar mogelijk in voren om stress en tijdsdruk te voorkomen.
Op de draaidagen was mijn planning nog specifieker, om alles soepel te laten verlopen. Denk hierbij aan een tijdsplanning gebaseerd op halve uren, waarin in ieder geval het shootingschema, begin- en eindtijd, pauzes én per dag minimaal een half uur extra (uitloop) zijn meegerekend. Zorg dat je dingen tijdig regelt en niet wacht tot het laatste moment.
ii
4. Regel mensen
Op basis van het niveau en budget waar je op/mee werkt kan je mensen inhuren óf mensen vragen of ze je willen helpen met de opnames. Let hierbij wel goed op of je voor jou onbekende mensen zomaar op hun woord kunt vertrouwen. Ze moeten natuurlijk wél (op tijd) op komen dagen op jouw cruciale dagen. Vaak kan je dit aflezen uit de bereikbaarheid en het enthousiasme-level van die persoon.
Zelf nam ik bij het draaien o.a. de taken productie, regie, camera en een deel van het licht op me, omdat ik dat de belangrijkste factoren vond voor mijn film. Gelukkig wilde een aantal mensen mij graag helpen, dus heb ik ze ingepland op dagen dat ze konden. Een zogeheten “One Man Crew”, oftewel alle taken zélf vervullen is ook mogelijk. Een “One Man Crew” komt op fictiesets niet vaak voor, simpelweg omdat het (op professioneel niveau) erg veel werk is. Het is dus handig om een aantal crewleden te regelen, let hierbij wel op met planning én regel afspraken op tijd (zie tip 3).
ii

“Overzicht en rust is belangrijk om te hebben op de set,
maar nog veel belangrijker om uit te stralen.”
ii
5. Zorg voor rust op de set
Overzicht en rust is belangrijk om te hebben op de set, maar nog veel belangrijker om uit te stralen. Enkel op die manier hoeven mensen op je set geen stress te ervaren. Door rust op de set te creëren kunnen mensen, zowel crewleden als de acteurs en actrices zich beter concentreren op hun taak en loopt de gehele dag vele malen soepeler. Je zal het niet alleen merken aan de sfeer, maar ook aan de tijdsplanning en vermindering van fouten.
Een goede voorbereiding is het halve werk. Dit klinkt je misschien bekend in de oren, want het is écht waar. Door in de preproductie en voorbereiding je goed aan je planning te houden en documenten zoals het script, de shotlist en diverse plattegronden correct op te stellen, hoef je tijdens het draaien weinig ter plekke te verzinnen of wijzigingen te maken. Dit is een fijne manier van werken, omdat je zekerder bent dat de film wordt zoals je in gedachte hebt.
ii
6. Overzichtelijk data management
Na afloop van de opnames is niets belangrijker dan het veiligstellen van je beeld en geluid footage, dit wordt ook wel ‘data management’ genoemd. Om dit overzichtelijk te doen is het handig om met een mappenstructuur te werken. Het werken met een mappenstructuur houdt in dat je alle documenten, beelden, geluidsfragmenten, montageprojecten en andere bestanden een eigen plekje geeft in verschillende mappen.
Het sorteren van allerlei soorten bestanden kan bijdragen aan een vlugge en fijne ‘workflow’, bovendien verminderd de kans op kwijtraken van bestanden (wat overigens een nachtmerrie is voor iedere filmmaker). Als voorbeeld voor de footage map kan je het in de volgende mappenstructuur indelen: ’02_Footage’ > ’01_Camera-Sony-FS5′ > ‘Scene_01’ > hier kan je vervolgens de footage van scene 1 in zetten. Je kunt deze structuur voortzetten voor de opvolgende scenes. Hetzelfde geldt voor andere bestanden. Zorg dat je mappen ten alle tijden nummert, zodat ze op vaste volgorde (blijven) staan. En maak vooral back-ups!
ii

“Afleiding houdt je van je werk en dat niet alleen, sterker nog;
het haalt je uit je hyperfocus en diepe concentratie.”
ii
7. Monteer zonder afleiding
Als editors moeten kiezen tussen drukte of rust om zich heen tijdens hun werk zal in nagenoeg alle gevallen het antwoord zijn: rust. Dit heeft meerdere redenen, één van die redenen is afleiding. Voorbeelden van directe afleiding kunnen zijn: spullen (rommel), geluid (van buiten of bijvoorbeeld muziek) en ook de mobiele telefoon is een grote afleidingsfactor. Afleiding houdt je van je werk en dat niet alleen, sterker nog, het haalt je uit je hyperfocus en diepe concentratie. Dit zorgt er vervolgens weer voor dat je langer over dezelfde hoeveelheid werk doet, wat kan leiden tot extra kosten of planningsproblemen.
Zorg er dus voor dat je in de montageperiode in een (van afleiding) afgesloten ruimte zit. Maak geen rommel en zet je telefoon uit op momenten dat je aan je film werkt. Je zult merken dat het sneller en makkelijker gaat.
ii
8. Houd rekening met VFX/SFX
VFX (visual effects) en SFX (sound effects) worden in de meeste gevallen tijdens het montageproces uitgevoerd. In geval van een solo shoot is het heel belangrijk dat je weet hoeveel tijd er ongeveer op gaat in de VFX en SFX van je film. Het gebeurt (mij ook) vaak dat er toch meer werk in zit dan dat van te voren was ingeschat. Om dit te voorkomen kan je het volgende doen: kijk tutorials van soortgelijke effecten die jij wilt uitvoeren, zodat je een reële tijdsinschatting kan maken. Neem deze tijdsinschatting dan ook mee in je planning, zie tip 3.
Zorg dat je met geavanceerdere VFX/SFX tijdens de opnames al goed weet wat je wilt doen in de nabewerking. Dit voorkomt problemen, zowel op technisch- als planningsgebied.
ii

“Check je render volledig en zorgvuldig… De enige manier om dit écht goed te doen is door de gehele film in 1 keer te bekijken.”
ii
9. Controleer je export
Als de montage is afgerond is de film klaar voor de export, ook wel renderen genoemd. Het allerbelangrijkste is dat je goed controleert of er geen foutjes zitten in de film. Check je render volledig en zorgvuldig, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. De enige manier om dit écht goed te doen is door de gehele film in 1 keer te bekijken. Dit lijkt misschien overbodig werk, maar fouten (klein of groot) zijn er niet meer uit te halen na het uitbrengen van je film.
Let dus op details zoals haperingen, missend geluid, kleurverschillen en bijvoorbeeld missende audio- of videolagen. Het kan zijn dat deze onbedoeld toch uit staan, dat zou jammer zijn!
ii
10. Promoot je werk!
Zodra je zeker weet dat de film compleet en af is, is het tijd voor distributie. Met andere woorden, de film is klaar voor verspreiding. Waar je misschien al snel aan denkt, is het plaatsen op online platformen zoals bijvoorbeeld YouTube of Vimeo. Dit is naar mijn ervaring dan ook zeker een aanrader, omdat iedereen jouw shortfilm dan kan bekijken.
Andere sociale media zoals bijvoorbeeld Instagram en LinkedIn kunnen dienen als hulpmiddelen om naar je film toe te linken en om jou als filmmaker te promoten. Denk hierbij aan korte stukjes uit de film, een compilatie of een trailer.
Succes met je komende project, wij horen het graag als we je kunnen helpen!
ii